Rogowacenie kanalikowate (porokeratoza)
1. Zakład Dermatologii Doświadczalnej i Kosmetologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków
2. Ambulatorium 'dermatolog.eu', Kraków
Słowa kluczowe: porokeratoza, rogowacenie kanalikowate, ultrafiolet, definicja, terminologia, dermatologia.
Sugerowany sposób cytowania:
Śpiewak R: Rogowacenie kanalikowate (porokeratoza). Dermatopedia 2013;2(pl):012.
DOI: 10.14320/dermatopedia.pl.2013.012
Rogowacenie kanalikowate (porokeratoza) to genodermatoza, czyli uwarunkowana genetycznie choroba skóry o dziedziczeniu autosomalnym dominującym, której cechą charakterystyczną są typowe zaburzenia rogowacenia w obrazie histologicznym. Rogowacenie kanalikowate może być również chorobą występująca sporadycznie (nie dziedziczącą się).
Rogowacenie kanalikowate (porokeratosis) - odmiany
Rogowacenie kanalikowate słoneczne powierzchowne rozsiane (porokeratosis actinica superficialis disseminata - DSAP): Najczęstsza postać rogowacenia kanalikowatego. Częściej występuje u kobiet, może występować rodzinnie. Może pojawiać się w dzieciństwie, u większości chorych występuje przed 50 rokiem życia. Bardzo charakterystyczne morfologicznie zmiany: zmiany obrączkowate, zrogowaciały brzeg, środek zmiany nieco zanikowy. Na podudziach niekiedy bardziej intensywne zrogowacenie w środku zmiany. Duże ryzyko błędnego rozpoznania. Zwykle stwierdza się związek z ekspozycją na słońce.
Klasyczne rogowacenie kanalikowate Mibelliego (porokeratosis Mibelli): czerwone blaszki hiperkeratotyczne o wyraźnym brzegu. Zazwyczaj blaszki są nieliczne. W odmianie tej występuje podwyższone ryzyko rozwoju raka skóry.
Rogowacenie kanalikowate linijne (porokeratosis linearis): Zazwyczaj ogniska są drobne, ułożone linijnie (wzdłuż linii Blaschko).
Rogowacenie kanalikowate jednostronne (porokeratosis unilateralis): Zmiany skórne umiejscawiają się tylko po jednej stronie ciała.
Rogowacenie kanalikowate powierzchowne (porokeratosis superficialis): Ogniska o średnicy 1-2 cm, nieco zanikowe, otoczone delikatnym zrogowaciałym brzegiem. Niekiedy zmiany takie są prowokowane przez światło. Być może jest to odmiana identyczna z poprzednią, lecz opisywana przez innych autorów.
Rogowacenie kanalikowate dłoni, podeszew i rozsiane (porokeratosis palmaris, plantaris et disseminata): Odmianę tę od postaci klasycznej odróżnia wielopostaciowość zmian.
Rogowacenie kanalikowate punktowe dłoni i podeszew (porokeratosis punctata palmaris et plantaris): Drobnogrudkowe zmiany na stopach i podeszwach.
|
